Σκέψεις γύρω από την Εκπαίδευση Σκύλων

Εκπαίδευση
Typography
Σκέψεις γύρω από την Εκπαίδευση ΣκύλωνΣτο παρελθόν έχουν υπάρξει έντονες επιστημονκές αντιπαραθέσεις στο χώρο της μελέτης της Συμπεριφοράς. Το ίδιο γίνεται και τώρα στο χώρο της εκπαίδευσης των σκύλων.
Γιά πολλά χρόνια , από το 1940 μέχρι το 1970 πολλοί πίστευαν ότι τα πάντα σχετικά με την συμπεριφορά των ζώων μπορούσαν να εξηγηθούν πλήρως ως μια διαδικασία εφαρμογής του Operant Conditioning (Θεωρία Skinner). Τίποτα άλλο, κατά τη γνώμη τους, δεν χρειάζονταν. Πάνω σε αυτή τη θεωρία στηρίζεται σήμερα η εκπαίδευση με σημειωτή πράξεων (event marker).
Για κάποιους άλλους αυτό δεν θεωρείται πια σωστό στην ψυχολογία (επιστήμη που μελετά τη Συμπεριφορά).
Νέες ανακαλύψεις έχουν γίνει γύρω από τον τρόπο που μαθαίνουν τα ζώα, και άνθρωποι που υποστήριζαν ένθερμα το Operant Conditioning -οπαδοί του Skinner, προσπάθησαν να προστατέψουν αυτό που είχαν (οι ίδιοι) ανακαλύψει.

Δυστυχώς, επειδή ήταν "κολλημένοι" με τη θεωρία τους και τις θέσεις τους, δεν μπόρεσαν να ενσωματώσουν τις νέες μαρτυρίες γύρω από άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την μάθηση. Ολόκληρος ο χώρος της ψυχολογίας υπόφερε για κάποιο διάστημα, και πολλοί εξέχοντες επιστήμονες και ερευνητές έχασαν τη "λάμψη" τους επειδή αρνήθηκαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και να τα συνυπολογίσουν στις εργασίες τους.
Ήταν άσχημο και αχρείαστο. Χρειαζόμαστε πολλές οπτικές γωνίες για να καταλάβουμε με ακρίβεια για το "Πως μαθαίνουν τα Ζώα".
Τώρα γνωρίζουμε χωρίς αμφιβολία ότι πρέπει να συνυπολογίζουμε εσωτερικές διαδικασίες που επηρεάζουν τη διαδικασία της μάθησης. Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες, μια πολύ σημαντική εσωτερική διαδικασία που επηρεάζει τη μάθηση είναι η αντίληψη του ζώου ως προς τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής (της αντίληψης) είναι γενετικά προγραμματισμένη.

Για παράδειγμα, οι άνθρωποι είναι προγραμματισμένοι να δίνουμε προσοχή και να καταλαβαίνουμε καλύτερα τον προφορικό λόγο. Αποκτούν αυτή την περίπλοκη ικανότητα σε πολύ μικρή ηλικία και χωρίς κάποια ειδική εκπαίδευση. Άλλα ζώα, σίγουρα, βρίσκουν την ανθρώπινη γλώσσα "γελοία".
Κάποια άλλα ζώα είναι "προγραμματισμένα" να καταλαβαίνουν καλύτερα και ευκολότερα διαφορετικά ερεθίσματα και πληροφορίες του περιβάλλοντος.

Για τα σκυλιά, είναι πολύ πιθανόν να προσέχουν ιδιαίτερα την ιεραρχία εντός μιας κοινωνικής  ομάδας και είναι ευαίσθητα σε σημάδια που υποδηλώνουν αρχηγία, έντονη προσωπικότητα, επερχόμενος κίνδυνος  κ.λ.π. Τα σημάδια αυτά δεν είναι απαραίτητα τα ίδια με αυτά των ανθρώπων. Εμείς, για παράδειγμα, λέμε ότι είναι γελοίο να εξηγούμε την τάση του σκυλιού να κοιμάται στο κρεβάτι ως πληροφορία σχετικά με την θέση του και το ρόλο του στην ομάδα. Βεβαίως, όπως υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι, υπάρχουν ενδείξεις ότι γίνεται σκόπιμα και βεβαίως εξαρτάται από την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του σκύλου. Το πρόβλημα είναι ότι εμείς "σκεπτόμαστε" ένα πράγμα και το σκυλί μπορεί να "σκέπτεται" κάποιο άλλο.

Ο μόνος τρόπος για να προσδιορίσουμε με ακρίβεια τι ένα σκυλί "σκέπτεται" , είναι να παρακολουθήσουμε προσεκτικά, να "χειριζόμαστε" το περιβάλλον με συγκεκριμένους τρόπους και τότε να δούμε αν υπάρχει κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά του σκύλου.

Στις σχολές των εκπαιδευτών του StarDogs Positive Training σε Ελλάδακαι εξωτερικό διεξάγουμε διάφορες τέτοιες εργασίες. Τα αποτελέσματα δεν είναι οριστικά (μιας και οι συνθήκες των εργασιών δεν έχουν την επιστημονική αυστηρότητα) αλλά απλώς ενδεικτικά.
Με αυτό τον τρόπο όμως γίνονται οι πρόοδοι στην εκπαίδευση ζώων και σε υψηλότερο επίπεδο στην επιστήμη και είναι μεγάλο λάθος να "προσκολληθούμε" αποκλειστικά σε ένα μόνο τρόπο προσέγγισης της μάθησης των ζώων.

Μερικοί  εκπαιδευτές "γκουρού" λένε ότι "Ένας Εκπαιδευτής θα πρέπει να αποφασίσει από ποια άποψη θα βλέπει το θέμα της εκπαίδευσης των σκύλων- μεταξύ του Operant Conditioning και της Ηθολογίας (ethology). Αυτό κατά την γνώμη μου και την εμπειρία μου  είναι λάθος και αντανακλά μεγάλη παρεξήγηση της επιστημονικής μελέτης της συμπεριφοράς.. Κάποιος, κατά τους επιστήμονες, δεν "αποφασίζει" ποια πληροφορία θα υιοθετήσει ή "ποια θα αρνηθεί να πιστέψει".
Γιάννης Αραχωβίτης

×

Καριέρα Εκπαιδευτή Σκύλων

Κάνε το Χόμπι σου Επάγγελμα!

To StarDogs Positive Training συνεχίζει εδώ και 19 συναπτά έτη την πετυχημένη σειρά σεμιναρίων για όσους επιθυμούν να κάνουν καριέρα ως εκπαιδευτές σκύλων (ζώων).

Η νέα τάξη θα ξεκινήσει  σύντομα και τα μαθήματα θα γίνονται κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο στις νέες μας εγκαταστάσεις στη Παιανία, δίπλα από την Αττική Οδό.

Μάθε Περισσότερα!