Αποφυγή

Η προθυμία ενός κηδεμόνα σκύλου να θεραπεύσει ένα σκυλί που παρουσιάζει κυριαρχική επιθετικότητα εξαρτάται από την πιθανότητα τραυματισμού και από το αν ο κηδεμόνας του σκύλου έχει την ικανότητα να προβλέψει πότε ο σκύλος του θα επιδείξει επιθετικότητα. Εάν ένας κηδεμόνας πιστεύει ότι η επιθετικότητα του σκύλου του είναι μη προβλέψιμη, τότε η ευθανασία είναι συνήθως το επόμενο βήμα.

Στο σημείο αυτό παρακαλώ επιτρέψτε μου μια παρένθεση: Τα σκυλιά εκπαιδεύονται από την πρώτη μέρα που θα έρθουν στο σπίτι μας, δεν περιμένουμε να μεγαλώσουν για να αρχίσουμε την καθοδήγησή τους διότι μέχρι τότε έχουν κιόλας μάθει ένα σωρό συμπεριφορές που δεν επιθυμούμε και φτάνουμε να εξορίζομε τον σκύλο ή ακόμα και να ψάχνουμε που θα τον δώσουμε αφού αυτός συμπεριφέρεται με τον τρόπο που, σε τελική ανάλυση, του μάθαμε εμείς μέσα από την άγνοια μας. Μιλήστε με Θετικούς εκπαιδευτές που δεν ασκούν βία οποιασδήποτε μορφής και αξιολογήστε τι θα σας πουν.

Έτσι λοιπόν απαιτείτε αρχικά μια ενδελεχής καταγραφή του ιστορικού συμπεριφοράς του ασθενή. Μέσα από την καταγραφή αυτή θα αναδειχθούν οι συνθήκες εκείνες κάτω από τις οποίες ο σκύλος αντιδρά επιθετικά. Φυσικά και θα πρέπει ο κηδεμόνας να αποφεύγει τις καταστάσεις αυτές. Για παράδειγμα, αν ο σκύλος γρυλίζει όταν τον αγκαλιάζουμε, τότε θα πρέπει να αποφεύγει ο κηδεμόνας και το περιβάλλον του να αγκαλιάζουν τον σκύλο. Αν ο σκύλος γρυλίζει όταν ο κηδεμόνας τον κοιτά στα μάτια τότε καλό είναι να μην το κάνει. Ειδικά για το τελευταίο έχω ακούσει πολλές προσεγγίσεις σχετικά με την επιβολή του «αρχηγού» προς τον σκύλο. Ειλικρινά και με το χέρι στην καρδιά σας προτρέπω να μην κάνετε κάτι τέτοιο για την δική σας ασφάλεια. Σε καμία περίπτωση είτε στην εκπαίδευση είτε στα προγράμματα τροποποίησης συμπεριφοράς δεν χρησιμοποιούνται οι μέθοδοι αυτές. οι οποίες αποδεικνύουν απόσταση γνώσης από το ζητούμενο.

Η αποφυγή από μόνη της αυξάνει τις πιθανότητες να βελτιωθεί η συμπεριφορά του σκύλου, αφού ο σκύλος δεν θα ανταμείβεται πλέον για την ανάρμοστη συμπεριφορά του.

Παθητική τροποποίηση συμπεριφοράς.

Η παθητική τροποποίηση συμπεριφοράς η οποία μάλιστα μαθαίνει στον σκύλο να εστιάζει στον κηδεμόνα του είναι ένα ξεχασμένο «εργαλείο». Στην πραγματικότητα έχει αποτελέσματα διότι περικλείει σήματα που τα σκυλιά χρησιμοποιούν για να επικοινωνούν μέσα στο φυσικά τους κοινωνικά συστήματα.

Μεταφέρετε προς τα σκυλιά σας τις ορθές πληροφορίες.

Τα σκυλιά έχουν κοινωνικές δομές παρόμοιες με αυτές των ανθρώπων. Ζουν σε εκτενείς οικογενειακές ομάδες, εκφράζουν εκτεταμένη γονική προστασία, συνεργάζονται ως ομάδα ή οικογένεια για να μεγαλώσουν τα κουτάβια, φροντίζουν τα μικρά τους πριν τα ταΐσουν ημιστέρεα ή στέρεα τροφή, χρησιμοποιούν το παιχνίδι ως μέσω ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων, επικοινωνούν μεταξύ τους φωνητικά ή μη φωνητικά και πάνω από όλα έχουν ένα κοινωνικό σύστημα που βασίζεται στην διαφορετικότητες που υπάρχουν στα μέλη.

Όλα τα κοινωνικά όντα δημιουργούν κάποιας μορφής δομή που βασίζεται σε κανόνες (δομές) που πρέπει να ακολουθεί η ομάδα και που επιτρέπει στα μέλη αυτής να επικοινωνούν αποτελεσματικά μεταξύ τους. Επειδή τα σκυλιά είναι ποικιλότροπα όμοια με εμάς και πολλές φορές μοιάζει να κρέμονται στην κυριολεξία από το λόγια μας συμπεραίνουμε ότι συμμορφώνονται με τους δικούς μας κανόνες (δομές). Έτσι λοιπόν θα πρέπει τα κουτάβια και τα προβληματικά σκυλιά να μάθουν (εκπαιδευτούν) ξεκάθαρα για τους κανόνες που ισχύουν στον κόσμο των ανθρώπων. Εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι τα σκυλιά έχουν την ροπή να ακολουθούν εντολές η παθητική τροποποίηση συμπεριφοράς είναι ένας τρόπος να μάθουμε στον σκύλο την αποδεκτή συμπεριφορά. (Ερώτηση: Γιατί τα σκυλιά ακολουθούν ή μη εντολές ? Στείλτε τις απαντήσεις σας στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. )

Η παθητική τροποποίηση συμπεριφοράς είναι μια μορφή πειθαρχίας η οποία σε καμία περίπτωση δεν εμπεριέχει φυσική τιμωρία. Προς διευκρίνιση, η πειθαρχία (discipline) δεν είναι συνώνυμη με την βία ή την κατάχρηση. Για τα περισσότερα σκυλιά η αφαίρεση και μόνο της προσοχής έχει πολύ σημαντική αξία. Σκυλιά που τα κακομεταχειρίζονται ή λαμβάνουν κατά εξακολούθηση φυσική βία θα μάθουν είτε να ξεφεύγουν από την τιμωρία είτε να την αναζητούν ως μόνο τρόπο για να τραβήξουν πάνω του την προσοχή (!) Η κατάχρηση /βία συμπεριλαμβάνει ανάρμοστη φυσική βία όπως ξυλοκόπημα (με πλαστικά μπουκάλια, αλυσίδες, μαστίγια, πετσέτες, ματσούκια), εκτενή περιορισμό της ελευθερίας κίνησης (πάτημα πάνω στα πόδια του σκύλου, κλωτσιές, γονατιές).

Οι περισσότεροι από τους αναγνώστες θα νοιώθουν αυτή την στιγμή αισθήματα φρίκης για την παραπάνω λίστα, και όμως η παραπάνω λίστα (η οποία είναι επαρκώς περιορισμένη) παρουσιάζει κάποιες τεχνικές ως μεθόδους διόρθωσης συμπεριφοράς που έχουν προταθεί σε πελάτες μου για να λύσουν το πρόβλημα του αγαπημένου τους τετράποδου. Αναρωτηθείτε και πείτε μου που βρίσκεται η γνώση, η συνεχής ενημέρωση με τις παγκόσμιες εξελίξεις και η συμμόρφωση τουλάχιστον με τον βασικό κανόνα του Υποκράτη «Μην Βλάψεις...» (Βασικότατος κανόνας της Θετικής Εκπαίδευσης όπως λέει ο Δάσκαλός Αραχωβίτης Γιάννης)

Βασικές τεχνικές

Η πρόθεση της παθητικής τροποποίησης συμπεριφοράς είναι να θέσει την βάση της σωστής αλληλεπίδρασης όσον αφορά την συμπεριφορά μεταξύ κηδεμόνα και σκύλου, αλλά και να μάθει στον σκύλο τα εστιάζει στον κηδεμόνα του για να κερδίζει την προσοχή του. Αυτό θα συμβεί με ασφαλή, ευγενικό και παθητικό τρόπο. Αρχικά θα πρέπει οι κηδεμόνες να καταργήσουν τις δικές τους ακολουθίες απόκρισης και σε δεύτερη φάση θα πρέπει να αλληλοεπιδρούν με τα σκυλιά τους συνειδητά και όχι μηχανικά! Για παράδειγμα όταν ο κηδεμόνας βλέπει τηλεόραση, μιλάει στο τηλέφωνο ή διαβάζει και ο σκύλος έρθει και του τριφτεί ή του δώσει το πόδι και η αυτόματη αντίδραση είναι (ο κηδεμόνας) να χαϊδέψει ή να μιλήσει στον σκύλο, καλό είναι να γίνει κατανοητό ότι ο σκύλος ζήτησε προσοχή και πήρε προσοχή όχι τυχαία αλλά εσκεμμένα. Τα σκυλιά μας συμπεριφέροντε όπως συμπεριφέροντε γιατί από κάπου λαμβάνουν ενίσχυση της συμπεριφοράς τους, από κάπου ανταμείβονται.

Η σωστή και εμπεριστατωμένη προσέγγιση είναι το κλειδί για την αρχή της διόρθωσης του κάθε προβλήματος. Είναι απαραίτητη η ενδελεχής αξιολόγηση αλλά και η επεξήγηση στον κηδεμόνα του πως θα γίνει η προσέγγιση. Ποτέ μην δεχθείτε ως λύση την εξάσκηση βίας προς τον σκύλο σας. Να θυμάστε, ότι αυτό που γίνεται είναι για να τον βοηθήσουμε. Αν λοιπόν εσείς και αυτός νοιώθετε άνετα, τότε είστε σε καλό δρόμο.

Αν όχι τότε ΜΗΝ το κάνετε.

Εσείς αποφασίζετε γι’αυτόν. ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΤΕ τον.

Βιβλιογραφία

1. Reisner, I.R. et al.: Risk factors for behaviorrelated euthanasia among dominant-aggressive dogs: 110 cases (1989-1992). JA VNIA 205: 855-863: 1994.

2. Overall, K.L.: Clinical Behavioral Medicine for Small Animals. Mosby, St. Louis, Mo., 1997.

3. Fogle. B.: The Dog's Mind: Understanding Your Dog's Behavior. Howell Book House, New York, N.Y., 1990.

4. Mugford, R.: Dog Training the Mug`ord Way. Random House, London, 1992.

5. Overall, K.L: Canine aggression: Part III. Canine Pract. 18 (4):32-34; 1993.

6. Overall, KI.: Treating canine behavioral disorders. 1. Understanding and implementing behavior modification. Canine Pract. 18 (6):24-28; 1993.

7. Overall, KI.: A stepwise approach to treating the aggressive canine. Proc. North Am. Vet. Conf, Eastern States Veterinary Association, Orlando, Fla., 1994; pp 52-54.

8. Voith, V.L.: Teaching sit-stay. Modern Vet. Pract. 63:317-320; 1982.

9. Voith, V.L.: Treatment of dominance aggression of dogs towards people. Modern Vet. Pract. 63:149-152; 1982.

10. Weston, D.; Ross, R.: Dog Problems--The Gentle Modern Cure. Howell Book House. New York, N.Y., 1992.