Ελάχιστα ντόπια τσοπανόσκυλα έχουν απομείνει καθώς συνεχίζεται η επέλαση του Ελληνικού Ποιμενικού, του Μολοσσού της Ηπείρου από την ηπειρωτική χώρα και ξένων φυλών. Μοιάζουν αρκετά με τον ''Ελληνικό Ποιμενικό" αλλά είναι σχετικά μικρότερα και ελαφρύτερα. Πυρήνες υπάρχουν σε κάποια σημεία της κεντρικής Πελοποννήσου πχ Κοντοβάζαινα, και στην ορεινή Μεσσηνία. Για το Μαντρόσκυλο της Πελοποννήσου, κοντότριχος και βαρύτερος τύπος δεν είχα καμία ένδειξη ότι υπάρχει η ότι είναι γνωστό στην κεντρική περιοχή. Επιζεί ίσως μόνο σε πολύ απομονωμένες περιοχές των Καλαβρύτων.
Θέλει πολύ έρευνα το πράγμα. Πάντως γενικά πρέπει πάση θησία να προτιμηθούν και να διατηρηθούν γραμμές αίματος από ντόπια ποιμενικά σκυλιά όλων των τύπων και θα ευχόμουν να μην τα ανακατέψουν. Αυτό παρά το γεγονός ότι οι ντόπιοι πλέον έχουν τόσο αλλοτριωθεί ώστε δεν τα εκτιμούν και δεν τα θεωρούν καν ως ποικιλία της περιοχής. Σε γενικές γραμμές έχω πληροφορίες για τρεις κατηγορίες. Ποιμενικούς Πελοποννήσου σχετικά συμβατικού τύπου, Ποιμενικούς Λευκού τύπου, Μαντρόσκυλα.
Tα σχετικά μικρόσωμα μαύρα κοντότριχα είναι διαφορετικού τύπου. Τα υπόλοιπα είναι πιστεύω αντιπροσωπευτικοί τύποι του πιο διαδεδομένου τσοπανόσκυλου της Πελοποννήσου.
Μικρόσωμοι αγροτικοί σκύλοι οικόσιτοι η εργασίας
Παρ'ότι περάσαμε σφαίρα από διάφορα χωριά της περιοχής είδα ψήγματα γονιδίων από τουλάχιστον τρεις ντόπιους μικρόσωμους σκύλους. Δυστυχώς δεν μπόρεσα να φωτογραφήσω εκπροσώπους και από τους τρεις.
Ο ένας είναι μικρόσωμος, κοντότριχος, με κρεμαστά αυτιά. Θα μπορούσα να τον περιγράψω και ως ένα πυγμαίο κίτρινο ιχνηλάτη. Όλα τα δείγματα που είδα φευγαλέα ήταν οικόσιτα με περιλαίμια. Θα μπορούσαμε ακόμα και να υποψιαστούμε ότι πρόκειται για υπολείμματα από μία παλιά μικρόσωμη (πρώην?) κυνηγετική φυλή της περιοχής. Τον συνάντησα σε τουλάχιστον τρία σημεία από Λεβίδι μέχρι Δήμητρα και Δάφνη.
Ο δεύτερος είναι ένας τύπος πιο πολύ συγγενικός με ένα μικρότερο ακατέργαστο Αυστριακό Πίνσερ. Φωτογράφησα ένα δείγμα αλλά είδα δύο.
Ο τρίτος ήταν μία πολύ μακρύτριχη Αλωπεκίδα στο χωριό Τρόπαια. Πέραν αυτών έχω πληροφορία ότι ένας τύπος λίγο υψηλότερης Αλωπεκίδας η θα μπορούσαμε να τον πούμε και παρία μινιατούρα, δηλαδή κοντότριχος, με όρθια αυτιά διατηρείται σαν σκυλί μαζέματος κοπαδιού σε απομονωμένη περιοχή στο χωριό Καντήλι.
Στο ίδιο χωριό μάλλον υπάρχουν ακόμα αδιασταύρωτα "Βλάχικα" πρόβατα Πελοποννήσου. Να προσθέσω ότι "ποιμενικές Αλωπεκίδες" έχουν καταγραφεί και παλαιότερα σε φωτογραφία της δεκαετίας 1960 στην Μεσσηνία.