Υπάρχουν διάφορες σημασίες του όρου «εκπαίδευση σκύλων». Είναι σημαντικό να το καταλάβουμε όταν αποφασίζουμε τι θέλουμε να κάνουμε με το σκυλί μας. Θα προσπαθήσω να σας δώσω την δική μου άποψη.
- Εκπαίδευση Υπακοής: Γενικά είναι η εκπαίδευση όπου το σκυλί μας μαθαίνει πώς να εκτελεί συγκεκριμένες συμπεριφορές. Μπορεί να είναι η παραδοσιακή «βασική υπακοή» με ασκήσεις όπως το «κάτσε», το «ξάπλα», το «δίπλα» κ.λ.π. Δίνεται έμφαση στη πρόθυμη και ακριβή ανταπόκριση εκ μέρους του σκυλιού μας στις «εντολές» μας. Ενώ μπορεί να υπάρχουν γενικά πλεονεκτήματα σε αυτή την εκπαίδευση (καλό είναι κάθε σκυλί να έχει βασική υπακοή) , δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η συμπεριφορά του σκυλιού είναι καλή. Για παράδειγμα ένα σκυλί μπορεί να είναι εκπαιδευμένο να εκτελεί άψογα το «κάτσε», το «έλα» κ.λ.π. αλλά η συμπεριφορά του απέναντι σε άλλα σκυλιά ή ανθρώπους να είναι επιθετική ή να γαβγίζει ενοχλητικά όλη την ώρα, να καταστρέφει τον κήπο.
- Εκπαίδευση συμπεριφοράς: Είναι η εκπαίδευση όπου το σκυλί μαθαίνει να συμπεριφέρεται σωστά, να έχει καλούς τρόπους. Συνήθως συμπεριλαμβάνει την εκπαίδευση καθαριότητας, να μην καταστρέφει τα έπιπλα, να μην γαβγίζει ενοχλητικά, να είναι «σωστό» γύρω από ανθρώπους και άλλα σκυλιά, να περπατάει ήρεμα δίπλα μας και μερικά άλλα «μικροπράγματα» που το καθιστούν μια ευχάριστη συντροφιά για τους ανθρώπους. Συνήθως δεν τραβάει την προσοχή των ανθρώπων με το τι μπορεί να κάνει, παρά μόνο με την ευχάριστη , βολική, καλή του συμπεριφορά (κάτι πολύ σημαντικό βεβαίως). Γενικά είναι το «καλό σκυλάκι».
- Εκπαίδευση σε Δραστηριότητες / Σπορ/ Εργασία.
Περιλαμβάνει την εκπαίδευση του σκύλου μας σε συγκεκριμένες δραστηριότητες όπως το κυνήγι, οδήγηση κοπαδιών, έρευνα και διάσωση, εύρεση ναρκωτικών και εκρηκτικών, βοήθεια σε άτομα με ειδικές ανάγκες (τυφλοί κ.λ.π.). Επίσης περιλαμβάνει τα διάφορα σπορ με σκυλιά όπου αναδεικνύονται τα ταλέντα του σκύλου και η σχέση/ συνεργασία του με τον χειριστή του. Τέτοια θαυμάσια σπορ είναι το Agility , το Flyball, το Frisbee κ.λ.π. (πληρ. στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή 6945 –95 45 64 κ. Αραχωβίτη).
Φυσικά οι παραπάνω κατηγορίες εκπαίδευσης αλληλοεπηρεάζονται και πολλές φορές αλληλοσυμπληρώνονται. Για παράδειγμα η συμμετοχή μας σε μια ομάδα εκπαίδευσης σκύλων στο Agility (εκπαίδευση δραστηριότητας) βοηθάει το σκυλί μας να «κάψει» το πλεόνασμα ενέργειας και όταν βρίσκεται στο σπίτι να μην ασχολείται πια με το σκάψιμο στις γλάστρες (εκπαίδευση / βελτίωση συμπεριφοράς). Βεβαίως πάντοτε πρέπει να επιλέγετε την μορφή εκπαίδευσης που ταιριάζει σε εσάς και το σκυλί σας και που καλύπτει τις ανάγκες σας. Βασικό είναι όμως να μπορείτε να καταλαβαίνετε και να επικοινωνείτε με το σκυλί σας (εκπαίδευση συμπεριφοράς και υπακοής). Αν θέλετε να συμμετάσχετε με το σκυλί σε πιο συναρπαστικές δραστηριότητες τότε με την βοήθεια του εκπαιδευτή σας διαλέξτε την κατάλληλη για εσάς και το σκυλί σας δραστηριότητα (εκπαίδευση σε ειδικές δραστηριότητες, σπορ κ.λ.π.).
Υπάρχει περίπτωση το σκυλί σας να έχει ήδη αναπτύξει έντονες ανεπιθύμητες (προβληματικές) συμπεριφορές (επιθετικότητα, φοβία κ.λ.π.) και τότε να χρειάζεστε εκπαίδευση διόρθωση προβληματικής συμπεριφοράς. Υπάρχουν ειδικά προγράμματα επίλυσης των προβλημάτων αυτών , τα οποία μόνον ένας έμπειρος , θετικός και καλός εκπαιδευτής μπορεί να αναπτύξει και να εκτελέσει. (πληρΑυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή 6945-95 45 64)
Αυτά λοιπόν (συνοπτικά) είναι τα είδη εκπαίδευσης που θα σας βοηθούσαν να βελτιώσετε την συμβίωσή σας με το αγαπημένο σας σκυλί. Τι γίνεται όμως με τις μεθόδους εκπαίδευσης? Πια είναι σωστή και πια λάθος?
Ποια μέθοδος εκπαίδευσης είναι η κατάλληλη για εσάς και το σκυλί σας?
Υπάρχουν μέθοδοι που είναι πιο αποτελεσματικές από άλλες σε κάποιες περιπτώσεις. Πράγματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν αποφασίζουμε για τη μέθοδο εκπαίδευσης για εμάς και το σκυλί μας είναι: η προσωπικότητά μας, η προσωπικότητα του σκυλιού, η ράτσα, οι στόχοι μας, η ικανότητά μας ως χειριστή / εκπαιδευτή, η εμπειρία μας κ.λ.π. Εάν για παράδειγμα δεν νοιώθουμε άνετα με μια μέθοδο εκπαίδευσης , το σκυλί μας θα το νοιώσει και δεν θα νοιώθει και αυτό άνετα. Γενικά η μέθοδος εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι ευχάριστη για το σκυλί και τον χειριστή (εμάς).
Αν για παράδειγμα το σκυλί μας είναι πολύ ευαίσθητο, υπάρχουν διάφορες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις για να το κάνουμε να νοιώσει άνετα και να ενθουσιαστεί με την εκπαίδευση. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να μάθουμε να παρατηρούμε προσεχτικά το σκυλί μας και να εντοπίζουμε τα δυνατά και αδύνατα σημεία του. Οι ικανότητές μας ως χειριστή / εκπαιδευτή μετρούν πάρα πολύ. Μερικοί άνθρωποι έχουν ένα φυσικό ταλέντο και έμφυτη κατανόηση στο πως πρέπει να χειριστούν και να αντιδράσουν σε ένα σκυλί. Οι περισσότεροι όμως δεν έχουν γεννηθεί εκπαιδευτές αλλά μπορούν να μάθουν τα «μυστικά» σχετικά γρήγορα. Το να αναγνωρίζουμε τα ταλέντα μας και τις αδυναμίες μας και να προσπαθούμε να βελτιωθούμε είναι ο στόχος μας. Μερικοί άνθρωποι έχουν την ικανότητα να «διαβάζουν» ένα σκυλί και να ξέρουν τι περίπου σκέπτεται, πως θα αντιδράσει κ.λ.π. Αυτή την ικανότητα πρέπει να την αναπτύξουμε (μέσω εκπαίδευσης) όλοι μας. Μας βοηθάει να έχουμε την «αίσθηση» της εκπαίδευσης και πως πρέπει να βοηθήσουμε το σκυλί μας ώστε να καταλάβει τι του ζητάμε και να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα των προσπαθειών μας.
Μερικές μέθοδοι εκπαίδευσης μπορεί να είναι αποτελεσματικές αλλά ο τρόπος που επιτυγχάνουν το αποτέλεσμα είναι οδυνηρό για το σκυλί. Το StarDogs Positive Training είναι ενάντια στην χρήση οποιασδήποτε μεθόδου εκπαίδευσης σκύλων που εφαρμόζει την βία (σωματική ή ψυχολογική) , έστω και αν έχουμε επίτευξη στόχου. Η επίτευξη στόχου για εμάς (StarDogs) δεν αγιάζει τα μέσα / εργαλεία εκπαίδευσης (πνίχτες, ηλεκτρικά κολάρα, φωνές , κλωτσιές, τραβήγματα του λουριού κ.λ.π.). Η χρήση των ανωτέρω μεθόδων δείχνει έλλειψη ζωοφιλικής παιδείας και ανεπαρκή γνώση ή άγνοια των σύγχρονων , θετικών (φιλικές προς το ζώο) μεθόδων εκπαίδευσης εκ μέρους του εκπαιδευτή.
Προφανώς ένας καλός εκπαιδευτής είναι αυτός που βοηθάει Εμάς (τον ιδιοκτήτη/ χειριστή) πως θα μπορέσουμε να εκπαιδεύσουμε το σκυλί μας. Ένας καλός εκπαιδευτής μας βοηθάει να μάθουμε να «διαβάζουμε» το σκυλί μας και να βρίσκουμε σημαντικές πληροφορίες για την συμπεριφορά του και τις πράξεις του. Ένας καλός εκπαιδευτής παρακολουθεί εμάς και το σκυλί μας να δουλεύουμε μαζί και μας δείχνει που απογοητεύουμε το σκυλί μας και πώς να το βοηθήσουμε. Η δουλειά ενός καλού εκπαιδευτή , εν συντομία, είναι να μας μάθει πώς να γίνουμε καλοί εκπαιδευτές για το σκυλί μας. Η δουλειά του δεν είναι να εκπαιδεύσει το σκυλί μας. Συνήθως ο εκπαιδευτής είναι μια –δυο ώρες την εβδομάδα μαζί μας. Η εκπαίδευση απαιτεί σύντομες, καθημερινές επαναλήψεις. Μόνο εμείς , αφού μάθουμε με την βοήθεια του επαγγελματία εκπαιδευτή, μπορούμε να είμαστε σε καθημερινή βάση με το σκυλί μας. Και εμείς είναι που πρέπει να αναπτύξουμε τις απαραίτητες δεξιότητες επικοινωνίας με το σκυλί το δικό μας. Όχι ο εκπαιδευτής. Αυτός δεν θα ζήσει με το σκυλί μας. Ένας καλός εκπαιδευτής έχει αρκετούς τρόπους για να μας βοηθήσει να επιλέξουμε το καλύτερο για εμάς και το σκυλί μας. Ποτέ μην επιτρέψετε να κάνουν κάτι κακό στο σκυλί σας , έστω και αν ο εκπαιδευτής θεωρείται «αυθεντία». Αυθεντία είναι αυτός που με καλό τρόπο μπορεί και επιτυγχάνει το αποτέλεσμα και όχι αυτός που χρησιμοποιεί βία και εξαναγκασμό.
Το StarDogs Positive Training πρωτοπόρος και ένθερμος υποστηρικτής των θετικών, φιλικών μορφών εκπαίδευσης προσφέρει λύσεις στα προβλήματα των ιδιοκτητών σκύλων , καθώς και ευχάριστες δραστηριότητες. Επικοινωνήστε μαζί μας για πληροφορίες και τα διάφορα προγράμματά μας. Αν κάποιος θέλει να γίνει επαγγελματίας θετικός εκπαιδευτής σκύλων , έχει την δυνατότητα να μάθει όλα όσα χρειάζεται για να γίνει επιτυχημένος σε ένα από ομορφότερα επαγγέλματα.
StarDogs Positive Training
Γιάννης Αραχωβίτης
Επαγγελματίας Εκπαιδευτής Σκύλων
Μέλος του APDT & PDTE
Τηλ. 210-60 29 053 & 6945 –95 45 64
www.stardogs.gr Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.